Çevresel düzenlemeler değiştikçe, HVAC ekipmanı üreticileri yalnızca çevre açısından güvenli olmakla kalmayıp, aynı zamanda çeşitli uygulamalarda iyi performans gösteren ve genellikle teknisyenler için güvenli olan soğutucu akışkanlar bulmakta zorlanıyor. Sektördeki çoğumuz 2000’li ve 2010’lu yıllarda; R22’den R410a’ya geçişe tanık olduk ve şimdi R22’nin üretimden kaldırılmasıyla, ulusların çevre kurumları; yüksek Küresel Isınma Potansiyeli (GWP) olan soğutucu akışkanlarda daha fazla azalmaya gitmeye çalışıyor.
Önümüzdeki yıllarda alternatifler neler? Avrupa ve Asya gibi yerler şu anda ne yapıyor?
Puron Advance (R-454b)
Aralık 2018’de Carrier, Puron Advance markasını duyurdu. Bazılarımızın hatırlayacağı gibi, Carrier 1990’larda Puron adının patentini alarak R410a’nın yaratılmasına öncülük eden şirketti. Şu anda basın açıklaması tek kaynak olduğundan R-458b hakkında çok az bilgi var. Bilinen şey, GWP’sinin 466 olduğu ve bu da R410a’nın 2,088 olan derecesinden önemli ölçüde azalmaya gidilebileceği. Bu soğutucunun 2023’ten itibaren Carrier’ın ürün yelpazesinde yer alması planlanıyor.
R32
R32 şu anda başta Daikin ve LG olmak üzere bir dizi üretici tarafından kullanılmaktadır. R410a’nın bileşiminin yarısını oluşturduğu için, sahada çalışan çoğumuz, hatta çoğumuz R32’ye zaten biraz aşinayız. Aradaki fark, R410a’nın alev bastırıcı olarak R125’i de içermesidir. R32, R410a ile benzer çalışma basınçlarına sahiptir ancak biraz daha fazla kapasite sunar. Ayrıca, daha yüksek performans faktörü nedeniyle, nominal kapasitelerine ulaşmak için ekipmanda daha az soğutucuya ihtiyaç vardır. GWP derecesi 675’tir.
Burada listelenen alternatiflerle ilgili ana “konu” yanıcılık yönüdür. Bu düşük GWP’li soğutucu akışkanların çoğu, orta derecede yanıcı anlamına gelen, tipik olarak A2 veya A2L olmak üzere daha yüksek bir yanıcılık sınıflandırmasına sahiptir. R410a, yanıcı olmayan A1 sınıflandırmasına sahiptir. Burada Amerika Birleşik Devletleri’nde, EPA’nın emisyonları daha da azaltmayı ve aynı zamanda güvenliği akılda tutmayı amaçlayan SNAP (Önemli Yeni Alternatifler Politikası) programı vardır (https://www.epa.gov/snap/snap-regulations). Bu nedenle, iyi bir performans faktörüne sahip bazı soğutucu akışkanlar uygulamalarında sınırlıdır. Bu, halihazırda küçük soğutma cihazlarında kullanılan son derece yanıcı (A3) propan (R290) ve izobütan (R600a) soğutucu akışkanlarını içerir.
R466A
Honeywell tarafından geliştirilen bu soğutucu, sınıflandırması A1 olduğu için ayrı olarak listelenmiştir. Yine 2018’de tanıtılan bu soğutucu akışkan, R32 (%49), R125 (%11,5) ve R1311’den (%39,5) oluşur. R410a’ya benzer bir performans faktörüne sahiptir. Bir R410a sistem şarjı ile karşılaştırıldığında, ekipmanın mevcut performans derecelendirmelerini karşılamak için yaklaşık %10-15 daha fazla soğutucuya ihtiyacı olacaktır. Honeywell ayrıca mevcut R410a sistemlerinde güçlendirme uygulamalarını da düşünüyor. GWP derecesi 733’tür. (https://www.achrnews.com/articles/143923-nonReflect-alternatives-to-r-410a)
Bütün bunlar ne anlama geliyor? Bu soğutucu akışkanlar, soğutucularda kullanılmaya başladığından, hangi soğutucuları görmeyi bekleyebileceğimizi ve bunlarla en iyi nasıl başa çıkacağımızı bilmek faydalı olacaktır. Teknisyenlerin R22’den R410a’ya geçiş sırasında uygulamalarını ayarlamaları gerektiği gibi, sahada daha yeni olanlar da, hangi soğutucuyla uğraştıklarını anlama konusunda titiz davranmak zorunda kalacaklar.
